Yaz aylarının gelmesiyle birlikte, Türkiye’nin birçok bölgesinde etkili olan aşırı sıcak hava dalgası, esnafı zor durumda bıraktı. Özellikle Afrika üzerinden gelen sıcak havaların etkisiyle, dükkanlarını kapatmak zorunda kalan birçok işletme sahibi, satışlarının düştüğünü ve maliyetlerinin arttığını ifade ediyor. Esnafın yaşadığı zor günler, sadece birkaç haftalık bir sıcak dalgasının değil, aynı zamanda iklim değişikliğinin etkilerinin de bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Türkiye’nin büyük şehirlerinde ve özellikle turistik bölgelerinde, sıcak havalar esnafın yaşamını derinden etkiledi. Konuştuğumuz birçok işletme sahibi, dükkanlarını kapatmanın yanı sıra, sıcak hava nedeniyle müşteri sayısının ciddi oranda düştüğünü belirtiyor. Özellikle sokaklarda açık alanlarda hizmet veren esnaf, gölgede otursalar bile sıcakların dayanılmaz olduğunu ve bu nedenle müşterilerin dışarı çıkmayı tercih etmediklerini dile getiriyor.
Bir kafe sahibi Fatma Hanım, “Sabah saat 10:00’dan akşam 17:00’ye kadar dükkan açtık ama gelen giden yok. Müşterilerimiz çoğunlukla evlerinde klimaların önünde kalıyor,” diyerek sorunlarını aktardı. Yaz döneminde dükkanları yaz boyu kapatmak zorunda kalan birçok esnaf, kış aylarında ceplerine giren kazançların bu yaz kesilmeye yakın olduğunu ifade ediyor. Esnafın bu durumu, tüketim alışkanlıklarının da değişmesine sebep oldu. Artık pek çok insan, dışarıda yemek yemek yerine evde yemek yapmayı tercih ediyor.
Uzmanlar, yaşanan bu durumun sadece sıcak hava dalgalarıyla sınırlı olmadığını, iklim değişikliği nedeniyle artık yaz aylarının daha sıcak geçeceğini belirtiyor. Prof. Dr. Ahmet Yılmaz, “İklim değişikliği, hava koşullarını tahmin edilmesi zor bir hale getiriyor. Bu da birçok sektörde olduğu gibi özellikle esnafı direkt etkiliyor. Sıcak hava koşullarının artması, insanların alışkanlıklarını değiştiriyor. Daha önce dükkanlarını yaz boyunca açık tutan esnaf, artık hava koşullarından dolayı düşen müşteri sayılarına dayanamayarak dükkanlarını kapatmak zorunda kalıyor,” diyerek durumu özetliyor.
Hükümetin ve yerel yönetimlerin bu duruma karşı çeşitli çözümler üretmesi gerektiği vurgulanıyor. Örneğin, esnafın aylık vergi ve kira yüklerinin azaltılması, işletmelerin elektronik ortamda daha fazla tanıtım yapabilmeleri için desteklenmesi gibi önlemler alınması öneriliyor. Ayrıca, devletin enerji maliyetlerini düşürmesi, esnafın işlerini sürdürebilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, Afrika sıcakları esnafı zor durumda bırakırken, bu durumun iklim değişikliği ile bağlantılı olduğu görünmektedir. Hem esnafın hem de yerel yönetimlerin bu sorunla başa çıkabilmeleri için stratejiler geliştirmeleri gerekmektedir. Aksi halde, birçok küçük işletmenin kapatılması, daha geniş çapta ekonomik sorunları da beraberinde getirebilir.